Podatek od zakupu mieszkania – co warto wiedzieć?

Cena nieruchomości nie jest jedynym wydatkiem, który pojawia się podczas finalizowania transakcji. Jako nabywca musisz liczyć się z koniecznością zapłaty podatku od zakupu mieszkania. Czy jednak obowiązuje w każdym przypadku? Da się go uniknąć?

Tą daniną obciążony jest kupujący. Z tego względu musisz wygospodarować środki nie tylko na zakup mieszkania oraz ewentualne wyposażenie i remont, lecz także na podatek od czynności cywilno-prawnych, często nazywany podatkiem od wzbogacenia. PCC obowiązuje nie tylko w przypadku zakupu nieruchomości, ale również kiedy nabywasz np. samochód.

Podatek płaci każdy, kto dokonuje czynności prawnej zakupu i nie opłaca przy tym VAT-u. Nie ma znaczenia, czy nieruchomość nabywasz z oszczędności, czy ze środków uzyskanych w ramach kredytu. Natomiast nie jest tak, że PCC trzeba zapłacić w przypadku każdego zakupu mieszkania.

Podatek od czynności cywilnoprawnych płaci się w przypadku nieruchomości z rynku wtórnego. Danina wynosi 2% wartości mieszkania. Jeśli chodzi o zasady jego naliczania i opłacania, to środki pobiera od Ciebie notariusz przy sporządzaniu aktu notarialnego, a następnie przekazuje je do właściwego urzędu skarbowego. Jeśli, np. mieszkanie jest warte 500 tys. zł, danina wyniesie 10 tys. zł, tak więc to niemały koszt. Nie musisz składać żadnej deklaracji do urzędu skarbowego.

W przypadku nieruchomości z rynku pierwotnego nie obowiązuje PCC. Deweloperzy płacą od transakcji podatek VAT lub ewentualnie są z niego zwolnieni. Zatem jako nabywca nie ponosisz w tym przypadku dodatkowego kosztu naliczonego do ceny transakcyjnej. Chociaż w praktyce to Ty płacisz VAT, który zawarty jest w cenie.

Możesz mieć jednak pewność, że nie dojdzie do transakcji, w ramach której przyjdzie Ci zapłacić VAT i PCC jednocześnie.

Od początku stycznia 2024 roku obowiązuje nowy przepis, który powoduje, że nabywcy większej liczby lokali są obciążeni wyższym PCC. Podatek w wysokości 6% zapłaci osoba, która zakupi co najmniej 6 lokali albo 6 z kolei wybudowanych na jednej nieruchomości gruntowej. Drugim przypadkiem jest nabycie udziałów w 6 lokalach albo 6. z kolei, również w ramach jednej nieruchomości gruntowej.

Jednak to nie wszystko, co musisz wiedzieć na temat PCC. Obowiązku zapłaty podatku nie ma w przypadku zakupu mieszkania od spółdzielni z prawem spółdzielczym własnościowym. Tego kosztu nie ponoszą również ci, którzy wykupują mieszkanie komunalne. Nie podlegają mu również nieruchomości zakupione na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska.

Poza tym od 31 sierpnia 2023 roku obowiązują zasady, zgodnie z którymi danina nie obowiązuje w przypadku zakupu pierwszego domu lub mieszkania z rynku wtórnego w życiu danej osoby. Mogą z tego skorzystać osoby fizyczne, jeśli w dniu zakupu nie przysługiwało im prawo:

Wyjątek stanowi przypadek, kiedy mają prawo do nie więcej niż 50% nieruchomości i nabyły go w ramach dziedziczenia.