Sejm przyjął niedawno dwie poprawki Senatu do noweli Kodeksu postępowania cywilnego. Mają one duży wpływ na procedury licytacji komorniczych w sieci. Nowe zasady oznaczają wprowadzenie priorytetu elektronicznej licytacji podczas egzekucji nieruchomości. Prawo jeszcze nie obowiązuje. Nowelizacja musi trafić najpierw do podpisu prezydenta. Zmiana jest jedną z pakietu rozwiązań deregulacyjnych. Ich cel to uelastycznienie procedur windykacji.
Portal, który umożliwił wszystkim chętnym branie udziału w e-licytacjach, otwarto 11 marca 2020. Początkowo licytacje dotyczyły tylko ruchomości, jednak we wrześniu 2021 weszły w życie przepisy obejmujące również budynki mieszkalne czy zabudowę gospodarczą. Obwieszczenia o licytacji elektronicznej przekazywane są za pośrednictwem strony e-licytacje.komornik.pl. Aby wziąć udział w przetargu, trzeba stworzyć indywidualne konto w systemie teleinformatycznym.
Od 1 lipca 2023 zasady licytacji są bardziej jasne i praktyczne. To data, od której obowiązuje zmiana dotycząca rozpoczęcia i zakończenia przetargu. Jak postulowali sami komornicy, do art. 986[7] k.p.c. dodano par. 3[1], zgodnie z którym, jeżeli w ciągu 5 minut przed wyznaczonym terminem zakończenia przetargu nastąpi przebicie licytowanej kwoty, zamknięcie zostaje odroczone o 5 minut. Dzieje się tak aż do momentu, gdy ustaną przebicia.
Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego przyjęta 12 września ma odwrócić dotychczasowe zasady i dać priorytet licytacji elektronicznej w egzekucji z nieruchomości. Zgodnie z art. 986[2] par. 1 k.p.c., licytacja elektroniczna może się odbyć jedynie na wniosek wierzyciela. Jeżeli nie złoży on takiego wniosku, przeprowadzana jest licytacja publiczna. Obecnie po zmianie to licytacja publiczna następowałaby jedynie na żądanie wierzyciela. Prócz tego pierwsza z zaakceptowanych niedawno przez Sejm poprawek zdejmuje z komornika obowiązek zawiadomienia dłużnika o sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej za każdym razem. Druga poprawka Senatu, która doprecyzowała zasady rękojmi, wejdzie w życie dwa miesiące później niż całość nowelizacji.
Krajowa Rada Komornicza w marcu 2025 ogłosiła, że w ciągu pięciu lat dzięki e-licytacjom udało się uzyskać ponad miliard złotych. Tego typu procedura sprzedaży jest prosta, wygodna i dostępna dla wszystkich dorosłych Polaków. Jak wspominaliśmy, do licytowania niezbędne jest własne konto w systemie. Jego założenie jest bardzo proste i szybkie. Co ważne, weryfikacja przebiega automatycznie i jest w pełni bezpieczna. Proces ten został skonfigurowany z rządowymi bazami. Rosnąca popularność tego rodzaju licytacji sprawia, że trzeba uściślić ich zasady i zadbać o funkcjonalność całego systemu.
Warto podkreślić, że komornicy deklarują, że dzięki e-licytacjom uzyskuje się wyższe ceny sprzedaży. Niesie to za sobą konkretne korzyści zarówno dla dłużników, jak i dla wierzycieli. Zmiany umożliwiające wydłużenie licytacji to więcej czasu dla jej uczestników na złożenie oferty. Dostęp do informacji o licytacjach jest coraz lepiej kontrolowany. Zgodnie z obowiązującymi przepisami obwieszczenie o licytacji elektronicznej udostępnia się za pośrednictwem strony internetowej. Przeczytanie go nie wymaga uwierzytelnienia. Jednak dostęp do protokołu opisu i wartości nieruchomości jest już tylko dla osób z uwierzytelnieniem tożsamości. Jak łatwo się domyślić, sama licytacja elektroniczna jest dostępna w systemie wyłącznie dla komornika oraz użytkowników biorących w niej udział.