Można stać się właścicielem nieruchomości, nawet jeśli nie mamy do niej formalnych praw własności. Wystarczy, że jest się jej posiadaczem samoistnym. To szczególny status, który pozwala zarządzać nieruchomością jak właściciel, a z czasem otwiera drogę do nabycia jej przez zasiedzenie. Wyjaśniamy, na czym polega samoistne posiadanie, jakie warunki trzeba spełnić i co wyklucza możliwość przejęcia nieruchomości.

Kim jest posiadacz samoistny nieruchomości?

Posiadaczem samoistnym jest osoba, która zarządza nieruchomością w sposób niezależny i podejmuje działania tak jak właściciel. Oznacza to, że dysponuje nieruchomością: dokonuje remontów, przeprowadza naprawy, czy inwestuje w jej rozwój, nie pytając innych o zgodę. Dodatkowo reguluje koszty użytkowania: opłaca podatki, rachunki i inne koszty związane z eksploatacją nieruchomości.

Kolejną cechą samoistnego posiadania nieruchomości jest to, że nie płaci się czynszu właścicielowi, w odróżnieniu od sytuacji, gdy dom lub mieszkanie wynajmujemy lub dzierżawimy.

Przykładowo, posiadaczem samoistnym jest osoba, która przez lata korzysta z pasa ziemi, który sąsiaduje z jej działką, ogrodziła go i uprawia tam ziemię.

Posiadanie samoistne – najważniejsze cechy

Aby można było uznać, że dana sytuacja jest posiadaniem samoistnym, muszą być spełnione poniższe warunki:

  • faktyczne władanie nieruchomością — posiadacz samoistny rzeczywiście korzysta z nieruchomości, zarządza nią i utrzymuje ją w należytym stanie.
  • zachowanie jak właściciel — działania osoby muszą być jawne i widoczne dla otoczenia, np. sąsiadów, co oznacza, że posiadacz nie może ukrywać swojego władania.
  • niezależność w użytkowaniu — posiadanie nie może być zależne od woli innej osoby. Przykładowo, posiadacz nie zwraca się do właściciela o zgodę na dokonanie zmian.
  • widoczność działań — wszystkie czynności związane z zarządzaniem nieruchomością muszą być realizowane w sposób jawny, np. w postaci widocznych remontów, ogrodzenia czy płacenia podatków.

Aby udokumentować, że jest się posiadaczem samoistnym, najlepiej przedstawić potwierdzenie opłacania podatku od nieruchomości, faktury za przeprowadzone remonty czy dokumenty, które potwierdzą regularne korzystanie z domu lub mieszkania (np. domowe rachunki).

Posiadanie samoistne a zależne

Istnieją dwa rodzaje posiadania – samoistne i zależne. Zależne jest wtedy, gdy posiadacz potwierdza, że jest jedynie użytkownikiem nieruchomości. A na dowód tego płaci czynsz albo pyta o zgodę właściciela, gdy chce wprowadzić zmiany w nieruchomości (np. przeprowadzić remont).

Warto wiedzieć, że tylko posiadanie samoistne może prowadzić do nabycia prawa własności do nieruchomości poprzez zasiedzenie – po 20 latach (w dobrej wierze) albo po 30 latach (w złej wierze).

Należy jednak pamiętać o tym, aby działania posiadacza samoistnego, takie jak przeprowadzane naprawy czy montaż ogrodzenia, były widoczne dla otoczenia.

Komentarze do artykułu